به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، مسعود درخشان استاد برجسته اقتصاد در گفت وگو با خبرنگار شبکه اطلاع رساني راه دانا اظهار داشت: قيمت نفت خام را عرضه و تقاضا تعيين مي کند و کساني هستند که بر عوامل موثر بر تعيين قيمت نفت خام اثرگذار هستند .

وي با بيان اينکه در طول تاريخ روند کاهشي قيمت نفت ادامه دار بوده است، اظهار داشت: در سال 1998 به دليل مازاد عرضه، قيمت نفت خام به 8 دلار افت کرد. کشورها مجبور به افزايش عرضه شدند چون بايد بودجه دولت تامين مي شد.  پس اينگونه شدت افت قيمت بيشتر مي شود و روند کاهشي مي گيرد.

درخشان عوامل موثر بر کاهش قيمت نفت خام را در دو دسته عوامل طرف عرضه و عوامل موثر در طرف تقاضا مورد بررسي قرار داد و عوامل موثر در افزايش انتظارات عرضه را به پنج عامل تقسيم کرد و گفت: اولين عاملي که در انتظار افزايش عرضه در آينده موثر بوده است،  افزايش برداشت نفت رستي(shale oil) از 800 هزار بشکه در روز در 2013 به 3.5 ميليون بشکه در  2014 بوده است.

در همين زمينه وي تأکيد کرد: در آينده نيز با پيشرفت تکنولوژي اين برداشت افزايش خواهد يافت. روسيه، کانادا و ونزوئلا ذخاير بسيار زيادي دارند. عامل اثرگذار ديگر در افزايش عرضه، افزايش 700 هزار بشکه در روز در کشور ليبي بوده است و انتظار مي رود برداشت نفت به 1.5 ميليون بشکه در روز برسد. ورود گسترده عراق در بازار فروش نفت با پيش بيني 17 ميليون بشکه در روز در سال 2020 هم در انتظارات عرضه اثر زيادي داشته است. و در نهايت انتظار مي رود موانع قانوني صادرات نفت خام از آمريکا رفع شود و آمريکا هم صادرات نفت خام را شروع بکند.

اين استاد برجسته دانشگاه در مورد نقش عربستان در کاهش قيمت نفت خام بيان کرد: عربستان دو گام اساسي در کاهش قيمت نفت خام انجام داد. عربستان در سپتامبر امسال 107 هزار بشکه به برداشت خود افزود . چه بسا اين سياست را استمرار بدهد. گام ديگر عربستان اين است که عربستان به بهانه حفظ سهم خود در آسيا در  قيمت فروش نفت به آسيا به تحويل ماه هاي آتي تخفيف داده است.

عضو هيئت علمي دانشگاه علامه طباطبايي در مورد عوامل موثر بر کاهش قيمت نفت خام در طرف تقاضا اضافه کرد: آمار هاي منتشر شده در اوايل سپتامبر مربوط به کاهش توليدات صنعتي در ژاپن بوده است که با اين روند کاهشي توليدات تقاضاي نفت خام اين کشورها نيز کاهش خواهد يافت. پيش بيني هاي تقاضاي جهاني نفت در سال 2014 براي سومين بار در IMF و براي دومين بار توسط IEA کاهش تقاضاي نفت را نشان مي دهد.

وي تصريح کرد: به طور کلي افزايش عرضه به ميزان 1.5 ميليون بشکه (800 هزار بشکه در آمريکا و 700هزار بشکه نفت در ليبي) و از طرفي هم تقاضاي مورد انتظار کاهش يافته است. هر دو در کاهش قيمت نفت خام موثر بوده است.

درخشان در تبيبن نقش هزينه نفت رستي در قيمت نفت خام افزود: هزينه بهره برداري نفت رستي به لحاظ فني و زيست محيطي بسيار بالاست و نزديک شدن قيمت نقت خام به مرز هزينه توليد تفت رستي خط قرمز آمريکاست. پس قيمت نفت خام بايد به مقداري باشد که هزينه برداشت نفت رسي در آمريکا قابل توجيه باشد تا هم نقش آمريکا در بازار نفتي کاهش نيابد و هم شرکت هاي خصوصي که در زمينه برداشت نفت رستي در اين کشور فعاليت مي کنند متضرر نشوند. به دليل عدم دسترسي به آمار دقيق هزينه توليد نفت رستي در آمريکا بر اساس گزارش هاي موجود، هم اکنون هزينه توليد نفت رستي به 70 دلار مي رسد. پس کاهش قيمت نفت بايد به مقداري باشد تا هم برداشت نفت رستي مقرون به صرفه شود و هم کشورهاي رقيب آمريکا در توليد نفت رستي وارد نشوند.

در ادامه با بيان اينکه کاهش قيمت نفت خام براي آمريکا آثار مثبتي داشته است افزود: با کاهش قيمت نفت از نظر اقتصادي به روسيه فشار وارد شده است و اين عامل براي تعاملات سياسي روسيه به نفع آمريکا خواهد بود. با توجه به اينکه واردات روزانه 17 ميليون بشکه در روز نياز کشور آمريکا مي باشد در هزينه هاي واردات اين کشور کاهش زيادي اتفاق خواهد افتاد. از طرف ديگر همدستان اين کشور از جمله ژاپن و آلمان هم با اين کاهش قيمت از بحران خارج خواهند شد.

وي در مورد عملکرد خنثي از سوي اوپک در جلوگيري از کاهش قيمت نفت در اجلاس اخير ادامه داد: عربستان هميشه نگران اين است که توليدات نفت رستي مقرون به صرفه شود و از طرفي هم حاضر نيست در مقابل آمريکا قرار بگيرد پس از قيمت نفت حدود 80 دلار حمايت خواهد کرد تا فقط آمريکا بتواند نفت غير متعارف توليد کند. ليبي و عراق تنها انگيزه افزايش برداشت دارند و هيچ دغدغه کاهش قيمت نفت خام ندارد، تنها کشوري که دغدقه قيمت دارد ايران است.

وي که در حاشيه سخنراني در دانشگاه امام صادق صحبت مي‌کرد،  با بيان اينکه پيش بيني مي شود که تحريم نفتي ايران ادامه خواهد داشت، گفت: نتيجه نهايي اين که آمريکا از يک طرف بايد قيمت نفت خام را پايين بياورد تا به روسيه لطمه وارد شود و از طرفي هم قيمت نفت خام نبايد از قيمت نفت رستي کمتر شود تا به صنعت داخلي توليد نفت غير متعارف آمريکا صدمه وارد نشود.

اگر تحريم نفتي ايران لغو شود حجم بالاي صادرات نفت ايران باعث کاهش قيمت نفت خام خواهد شد و از طرف ديگر بايد نفت عراق هم افزايش توليد داشته باشد پس به منظور کنترل انتظارات عرضه نفت خام، تحريم نفتي ايران را ادامه خواهد داد.

وي در ادامه ورود آمريکا به بازار جهاني را به عنوان يک خطر مهم خاطر نشان کرد و گفت: شرايط چنان شده است که آمريکا وارد بازار جهاني نفت شده است. سياست مداراني که در هرجا وارد شده‌اند ماجراجويي مي کنند پس از بازار نفتي براي ماجراجويي سياسي و نظامي استفاده خواهد کرد.

وي بيان کرد: اين حکومت مثل "گاو وحشي در مغازه چيني فروشي" با هر حرکت خود بسيار صدمه وارد خواهد کرد . آمريکا داعيه مديريت بر بازار جهاني نفت دارد. بايد از اين به بعد به بازار نفت با يک نگاه متفاوت توجه شود.